آشنایی با فوبیاهای خاص

اصطلاح “فوبیا” به گروهی از علائم اضطراب اشاره دارد که توسط اشیا یا موقعیت های خاصی ایجاد می شوند. یک هراس خاص، که قبلاً فوبیای ساده نامیده می شد، یک ترس پایدار و نامعقول است که در اثر وجود یا تصور یک شیء یا موقعیت خاص ایجاد می شود که معمولاً خطر واقعی کمی یا بدون خطر ایجاد می کند. قرار گرفتن در معرض شی یا موقعیت، واکنش فوری ایجاد می کند و باعث می شود فرد اضطراب شدید (عصبی بودن) را تحمل کند یا از شیء یا موقعیت به طور کامل اجتناب کند. ناراحتی مرتبط با فوبیا و/یا نیاز به اجتناب از شیء یا موقعیت می تواند به طور قابل توجهی در توانایی فرد در عملکرد اختلال ایجاد کند. بزرگسالان مبتلا به هراس خاص تشخیص می دهند که ترس بیش از حد یا نامعقول است، اما نمی توانند بر آن غلبه کنند.

انواع مختلفی از فوبیا وجود دارد که بر اساس موضوع یا موقعیت مورد ترس است، از جمله:

• فوبیای حیوانات: به عنوان مثال می توان به ترس از سگ، مار، حشرات یا موش اشاره کرد. فوبیای حیوانات شایع ترین فوبیاهای خاص هستند.
• هراس های موقعیتی: اینها شامل ترس از موقعیت های خاص مانند پرواز، سوار شدن در ماشین یا حمل و نقل عمومی، رانندگی، عبور از روی پل ها یا تونل ها، یا قرار گرفتن در مکان های بسته مانند آسانسور می شود.
• فوبیای محیط طبیعی: مثالهایی شامل ترس از طوفان، ارتفاع یا آب است.
• فوبیاهای ناشی از تزریق خون : این موارد شامل ترس از مجروح شدن، دیدن خون یا اقدامات پزشکی تهاجمی، مانند آزمایش خون یا تزریق است.
• سایر هراس ها: ترس از زمین خوردن، ترس از صداهای بلند و ترس از شخصیت های لباس پوشیده، مانند دلقک ها.

یک فرد می تواند بیش از یک فوبیای خاص داشته باشد.

علائم فوبیای خاص چیست؟

علائم فوبیای خاص ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ترس بیش از حد یا غیر منطقی از یک شی یا موقعیت خاص
• اجتناب از شیء یا موقعیت یا تحمل آن با ناراحتی زیاد
• علائم جسمانی اضطراب یا حمله وحشت، مانند ضربان قلب، تهوع یا اسهال، تعریق، لرزش یا لرزش، بی حسی یا سوزن سوزن شدن، مشکلات تنفسی (تنگی نفس)، احساس سرگیجه یا سبکی سر، احساس خفگی
• اضطراب پیش بینی، که شامل عصبی شدن زود هنگام در مورد قرار گرفتن در موقعیت های خاص یا تماس با موضوع فوبیا می شود. به عنوان مثال، فردی که از سگ می ترسد ممکن است نگران پیاده روی باشد زیرا ممکن است در طول راه سگی را ببیند.

کودکان مبتلا به هراس خاص ممکن است اضطراب خود را با گریه کردن، چسبیدن به والدین یا پرت کردن عصبانیت ابراز کنند.

فوبیاهای خاص چقدر شایع هستند؟

موسسه ملی سلامت روان تخمین می زند که حدود 5 تا 12 درصد از آمریکایی ها دچار فوبیا هستند. فوبیای خاص حدود 6.3 میلیون آمریکایی بزرگسال را تحت تأثیر قرار می دهد.

فوبیا معمولاً برای اولین بار در نوجوانی و بزرگسالی ظاهر می شود، اما می تواند در افراد در هر سنی رخ دهد. آنها در زنان کمی بیشتر از مردان شایع هستند. فوبیای خاص در کودکان شایع است و معمولاً با گذشت زمان از بین می رود. فوبیاهای خاص در بزرگسالان عموماً ناگهانی شروع می شوند و ماندگارتر از فوبیاهای دوران کودکی هستند. فقط حدود 20 درصد از فوبیاهای خاص در بزرگسالان خود به خود (بدون درمان) از بین می روند.

چه چیزی باعث فوبیای خاص می شود؟

علت دقیق فوبیاهای خاص مشخص نیست، اما به نظر می رسد بیشتر آنها با یک تجربه آسیب زا یا واکنش آموخته شده مرتبط هستند. به عنوان مثال، فردی که تجربه ترسناک یا تهدید آمیزی با یک حیوان دارد، مانند حمله یا گاز گرفتن، می تواند دچار یک فوبیای خاص شود. مشاهده یک رویداد آسیب زا که در آن دیگران دچار آسیب یا ترس شدید می شوند، همچنین می تواند باعث ایجاد یک هراس خاص شود، مانند دریافت اطلاعات یا هشدارهای مکرر در مورد موقعیت ها یا حیوانات بالقوه خطرناک.

ترس را می توان از دیگران نیز آموخت. کودکی که والدینش با ترس و اضطراب نسبت به اشیا یا موقعیت های خاص واکنش نشان می دهند، به احتمال زیاد به آن اشیاء نیز با ترس پاسخ می دهد.

فوبیای خاص چگونه تشخیص داده می شوند؟

در صورت وجود علائم هراس خاص، پزشک با انجام شرح حال پزشکی و روانپزشکی ارزیابی را آغاز می کند و ممکن است یک معاینه فیزیکی مختصر انجام دهد. اگرچه هیچ آزمایش آزمایشگاهی برای تشخیص خاص فوبیا وجود ندارد، اما پزشک ممکن است از آزمایشات مختلفی برای اطمینان از عدم وجود بیماری جسمانی علت علائم استفاده کند.

در صورت عدم وجود بیماری جسمی، ممکن است به روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان سلامت روان ارجاع داده شوید که به طور خاص برای تشخیص و درمان بیماری های روانی آموزش دیده اند. روانپزشکان و روانشناسان از مصاحبه های بالینی و ابزارهای ارزیابی برای ارزیابی فرد برای یک هراس خاص استفاده می کنند.

پزشک تشخیص فوبیای خاص خود را بر اساس علائم گزارش شده، از جمله مشکلات مربوط به عملکرد ناشی از علائم، تنظیم می کند. اگر ترس و اضطراب فرد به خصوص ناراحت کننده باشد یا در برنامه روزانه او از جمله مدرسه، محل کار، فعالیت های اجتماعی و روابط تداخل ایجاد کند، یک فوبیای خاص تشخیص داده می شود.

فوبیای خاص چگونه درمان می شوند؟

درمان فوبیای خاص ممکن است شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر باشد:

• درمان رفتاری شناختی: روان درمانی سنگ بنای درمان فوبیاهای خاص است. درمان معمولاً شامل یک نوع درمان رفتاری شناختی است که حساسیت زدایی سیستماتیک یا درمان پیشگیری از واکنش (ERP) نامیده می شود، که در آن بیماران به تدریج در معرض چیزی قرار می گیرند که آنها را می ترساند تا زمانی که ترس آنها شروع به محو شدن کند.
• داروها : برای فوبیاهای موقعیتی که اضطراب شدید و موقتی ایجاد می کنند (به عنوان مثال، ترس از پرواز)، خواب آورهای کوتاه مدت (بنزودیازپین ها) مانند آلپرازولام ( زاناکس ) یا  لورازپام  ( آتیوان ) ممکن است در مواردی تجویز شود، به عنوان مثال- مبنای مورد نیاز برای کمک به کاهش اضطراب پیش بینی کننده مگر اینکه فوبیا با شرایط دیگری مانند افسردگی یا اختلال هراس همراه باشد، به طور کلی از داروهای طولانی مدت یا روزانه استفاده نمی شود. گاهی اوقات، داروهای ضد افسردگی سروتونرژیک  مانند اسکیتالوپرام اگزالات ( لکساپرو)، فلوکستین ( پروزاک ) و  پاروکستین( Paxil ) ممکن است برای برخی از بیماران دارای ارزش بالقوه باشد. اخیراً، داروهای رایج فشار خون به نام مسدود کننده های بتا برای درمان اضطراب مربوط به فوبیاهای خاص استفاده شده است.
• تکنیک های آرامش مانند تنفس عمیق نیز ممکن است به کاهش علائم اضطراب کمک کند.

چشم انداز افراد مبتلا به فوبیای خاص چیست؟

برای اکثر مردم، فوبیای خاص را می توان با درمان، دارو یا ترکیبی از هر دو با موفقیت درمان کرد.

آیا می توان از فوبیای خاص جلوگیری کرد؟

اگرچه نمی توان از بسیاری از فوبیاهای خاص جلوگیری کرد، اما مداخله و درمان زودهنگام پس از تجربه آسیب زا، مانند حمله به حیوانات، ممکن است از ایجاد اختلال اضطرابی شدید در فرد جلوگیری کند.