مضرات آهن زیاد در بدن

آهن یک ماده معدنی ضروری است. با این حال، مانند بسیاری از مواد مغذی دیگر، در مقادیر زیاد مضر است. در حقیقت، آهن آنقدر سمی است که جذب آن از دستگاه گوارش به شدت کنترل می شود. در بیشتر موارد، این اثرات مضر آهن اضافی را به حداقل می رساند. هنگامی که این مکانیسم های ایمنی از کار می افتند، مشکلات بهداشتی به وجود می آیند. در این مقاله از بخش سلامت جسمی مجله اینترنتی وبگردون به تأثیرات احتمالی مضر مصرف زیاد آهن پرداخته شده است.

آهن چیست؟

آهن یک ماده معدنی ضروری در رژیم غذایی است که بیشتر توسط گلبول های قرمز خون استفاده می شود. این یک قسمت مهم از هموگلوبین است، پروتئینی که در گلبول های قرمز خون یافت می شود. هموگلوبین مسئول رساندن اکسیژن به تمام سلولهای بدن است.

آهن غذایی در دو نوع وجود دارد:

1.     آهن Heme: این نوع آهن فقط در غذاهای حیوانی، بیشتر در گوشت قرمز یافت می شود. به راحتی از آهن غیر هم جذب می شود. 
2. آهن غیر هِم: بیشتر آهن رژیم غذایی به شکل غیر هم است. هم در حیوانات و هم در گیاهان یافت می شود. جذب آن می تواند با اسیدهای آلی، مانند ویتامین C افزایش یابد، اما توسط ترکیبات گیاهی مانند فیتات کاهش می یابد.پ

افرادی که در رژیم غذایی خود آهن همگ کم یا بدون آهن دریافت می کنند در معرض خطر کمبود آهن هستند. بسیاری از افراد به ویژه خانمها دچار فقر آهن هستند. در حقیقت، کمبود آهن رایج ترین کمبود مواد معدنی در جهان است.

خلاصه:

آهن یک ماده معدنی ضروری در رژیم غذایی است که نقش مهمی در انتقال اکسیژن به بدن دارد. کمبود آهن در میان زنان شایع است.

بیشتر بخوانید: آیا قهوه و کافئین مانع جذب آهن می شوند؟

تنظیم میزان آهن بدن

دو دلیل وجود دارد که سطح آهن در بدن به شدت تنظیم می شود:

آهن یک ماده مغذی ضروری است که در بسیاری از عملکردهای اساسی بدن نقش دارد، بنابراین باید مقدار کمی دریافت کنیم. مقادیر بالای آهن بالقوه سمی است، بنابراین باید از مصرف بیش از حد آن جلوگیری کنیم. بدن با تنظیم میزان جذب آهن از دستگاه گوارش، سطح آهن را تنظیم می کند.

هپسیدین، ​​هورمون تنظیم کننده آهن بدن، مسئول حفظ تعادل ذخایر آهن است. عملکرد اصلی آن سرکوب جذب آهن است. اساساً، نحوه کارکرد این هورمون به این ترتیب است:

• ذخیره آهن بالا -> سطح هپسیدین افزایش می یابد -> جذب آهن کاهش می یابد.
• ذخیره آهن کم -> سطح هپسیدین کاهش می یابد -> جذب آهن افزایش می یابد.

بیشتر اوقات، این سیستم کاملاً خوب کار می کند. با این حال، چند اختلال که تولید هپسیدین را سرکوب می کنند می توانند منجر به اضافه بار آهن شوند. از طرف دیگر، شرایطی که باعث تحریک تشکیل هپسیدین می شود، می تواند باعث کمبود آهن شود.

تعادل آهن نیز تحت تأثیر میزان آهن در رژیم غذایی ماست. با گذشت زمان، رژیم های غذایی کم آهن ممکن است باعث کمبود شوند. به همین ترتیب، مصرف بیش از حد مکمل های آهن ممکن است باعث مسمومیت شدید آهن شود.

خلاصه:

میزان جذب آهن از دستگاه گوارش به شدت توسط هورمون هپسیدین تنظیم می شود. با این حال، چندین اختلال در اضافه بار آهن ممکن است این تعادل شکننده را بر هم بزند.

بیشتر بخوانید: 10 غذای غنی از آهن که کودک شما نیاز دارد!

مسمومیت آهن

مسمیت آهن می تواند ناگهانی یا تدریجی باشد. بسیاری از مشکلات جدی سلامتی ممکن است به دلیل مصرف بیش از حد تصادفی، مصرف مکمل های با دوز بالا برای مدت طولانی یا اختلالات مزمن اضافه بار آهن باشد.

در شرایط عادی، آهن آزاد بسیار کمی در جریان خون گردش می کند. با ایمنی به پروتئینهایی مانند ترانسفرین متصل می شود، که باعث می شود آسیب نبیند. با این حال، سمیت آهن می تواند سطح آهن “آزاد” در بدن را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

آهن آزاد یک پروکسیدان است – برعکس یک آنتی اکسیدان – و ممکن است به سلول ها آسیب برساند. چندین شرایط ممکن است باعث این اتفاق شود. این شامل:

• مسمومیت با آهن: مسمومیت زمانی اتفاق می افتد که افراد ، معمولاً کودکان، مکمل های آهن را بیش از حد مصرف کنند.
• هموکروماتوز ارثی: یک اختلال ژنتیکی است که با جذب بیش از حد آهن از غذا مشخص می شود.
• اضافه بار آهن آفریقایی: نوعی اضافه بار آهن در رژیم غذایی است که به دلیل مقادیر زیادی آهن در غذا یا نوشیدنی ایجاد می شود. این اولین بار در آفریقا مشاهده شد، جایی که آبجو خانگی در گلدان های آهنی دم می شد.

مسمومیت حاد آهن هنگامی اتفاق می افتد که افراد بیش از حد از مکمل های آهن استفاده کنند. دوزهای منفی تا 10-20 میلی گرم بر کیلوگرم ممکن است علائم نامطلوبی ایجاد کند. دوزهای بالاتر از 40 میلی گرم در کیلوگرم نیاز به مراقبت پزشکی دارد.

به طور مشابه، مصرف مکمل آهن با دوز بالا ممکن است مشکلات جدی ایجاد کند. اطمینان حاصل کنید که دستورالعمل های مربوط به مکمل های آهن را دنبال کنید و هرگز بیشتر از توصیه پزشک مصرف نکنید.

بیشتر بخوانید: 12 ماده غذایی سرشار از آهن که باید بشناسید!

علائم اولیه مسمومیت با آهن ممکن است شامل درد معده، حالت تهوع و استفراغ باشد. به تدریج، آهن اضافی در اندام های داخلی جمع می شود و باعث آسیب احتمالی کشنده به مغز و کبد می شود. مصرف طولانی مدت مکمل های با دوز بالا ممکن است به تدریج علائمی شبیه اضافه بار آهن ایجاد کند، که در زیر بیشتر بحث می شود.

خلاصه:

مسمومیت آهن بهاثرات مضر آهن اضافی. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که

1. افراد بیش از حد از مکمل های آهن استفاده کنند
2. مکمل های با دوز بالا را برای مدت طولانی مصرف کنند یا
3. از یک اختلال مزمن اضافه بار آهن رنج ببرند.

بیشتر بخوانید: 10 علامت و نشانه کمبود آهن بدن

اضافه بار آهن

اضافه بار آهن به تجمع تدریجی آهن بیش از حد در بدن اشاره دارد. این امر در نتیجه عدم توانایی سیستم نظارتی بدن در حفظ سطح آهن در حد سالم است. برای بیشتر افراد ، اضافه بار آهن نگران کننده نیست. با این حال، این مشکلی برای کسانی است که از نظر ژنتیکی مستعد جذب بیش از حد آهن از دستگاه گوارش هستند.

شایعترین اختلال اضافه بار آهن هموکروماتوز ارثی است. این منجر به تجمع آهن در بافت ها و اندام ها می شود.

با گذشت زمان، هموکروماتوز درمان نشده خطر آرتروز، سرطان، مشکلات کبدی، دیابت و نارسایی قلبی را افزایش می دهد. بدن هیچ راهی آسان برای دفع آهن اضافی ندارد. موثرترین راه برای از بین بردن آهن اضافی، از دست دادن خون است.

بنابراین زنان قاعدگی کمتر دچار اضافه بار آهن می شوند. به همین ترتیب، کسانی که به طور مکرر خون اهدا می کنند، در معرض خطر کمتری قرار دارند.

اگر مستعد اضافه بار آهن هستید، می توانید با مشکلات زیر خطر ابتلا به سلامتی را به حداقل برسانید.

• مصرف غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز را کاهش دهید.
• اهدای خون به طور منظم.
• از مصرف ویتامین C همراه با غذاهایی که غنی از آهن هستند خودداری کنید.
• از استفاده از ظروف آهن اجتناب کنید.

با این حال، اگر بیش از حد آهن تشخیص داده نشده باشید، به طور کلی کاهش مصرف آهن توصیه نمی شود.

بیشتر بخوانید: هر آنچه درباره کم خونی باید بدانید!

خلاصه:

اضافه بار آهن با مقدار بیش از حد آهن در بدن مشخص می شود. شایع ترین اختلال هموکروماتوز ارثی است که ممکن است منجر به بسیاری از مشکلات سلامتی شود. این نگرانی اکثر مردم نیست.

خطر ابتلا به سرطان و آهن

شکی نیست که اضافه بار آهن ممکن است منجر به سرطان در حیوانات و انسان شود. به نظر می رسد اهدای خون منظم یا از دست دادن خون ممکن است این خطر را کاهش دهد. مطالعات مشاهده ای نشان می دهد که مصرف زیاد آهن هم می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.

آزمایشات بالینی بر روی انسان ها نشان داده است که آهن هم از مکمل ها یا گوشت قرمز ممکن است باعث افزایش ترکیبات N-nitroso در سرطان در دستگاه گوارش شود.

ارتباط گوشت قرمز و سرطان موضوعی است که بسیار مورد بحث است. اگرچه سازوکارهای معقول و منطقی در توضیح این پیوند وجود دارد، اما بیشتر شواهد بر اساس مطالعات مشاهده ای است.

بیشتر بخوانید: کم خونی ناشی کمبود اسیدفولیک

خلاصه:

اختلالات بیش از حد آهن با افزایش خطر ابتلا به سرطان در ارتباط است. مطالعات همچنین نشان می دهد که آهن آهن می تواند خطر سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.

آهن و خطر عفونت

به نظر می رسد که هم اضافه بار آهن و هم کمبود آهن، افراد را مستعد ابتلا به عفونت می کند. این دو دلیل دارد:

• سیستم ایمنی بدن از آهن برای از بین بردن باکتریهای مضر استفاده می کند، بنابراین مقداری آهن برای مقابله با عفونت ها لازم است.
• افزایش سطح آهن آزاد رشد باکتری ها و ویروس ها را تحریک می کند، بنابراین مقدار زیاد آهن می تواند نتیجه عکس داشته باشد و خطر عفونت را افزایش دهد.

چندین مطالعه نشان می دهد که مکمل آهن ممکن است دفعات و شدت عفونت ها را افزایش دهد، اگرچه در چند مطالعه هیچ اثری مشاهده نشد. افراد مبتلا به هموکروماتوز ارثی نیز مستعد ابتلا به عفونت هستند. برای بیمارانی که در معرض خطر بالای عفونت هستند، مکمل آهن باید یک تصمیم کاملاً منطقی باشد. تمام خطرات احتمالی باید در نظر گرفته شود.

خلاصه:

اضافه بار آهن و مکمل آهن با دوز بالا ممکن است خطر ابتلا به عفونت را در افراد خاص افزایش دهد.

بیشتر بخوانید: آیا پریود می تواند باعث کم خونی شود؟

جمع بندی

به طور خلاصه، آهن در مقادیر زیاد می تواند خطرناک باشد. با این حال، مگر اینکه به اختلال اضافه بار آهن مبتلا باشید، معمولاً لازم نیست نگران دریافت بیش از حد آهن از رژیم غذایی خود باشید.

مصرف مکمل آهن داستان دیگری است. برای کسانی که از کمبود آهن رنج می برند مفید است اما ممکن است باعث آسیب به کسانی شود که فقر آهن ندارند.هرگز مکمل آهن مصرف نکنید مگر اینکه توسط پزشک توصیه شده باشد.

بیشتر بخوانید: 10 علامت و نشانه کمبود آهن بدن

منبع